Więźba Dachowa Ogólna Charakterystyka
Więźba dachowa to inaczej drewniania konstrukcja dachu, drewniany szkielet dachu, który przenosi obciążenia z pokrycia dachowego.Złącza ciesielskie to nie co innego jak sposób łączenia w konstrukcjach drewnianych elementów współpracujących ze sobą. Tradycyjnie wykonywane bez użycia gwoździ, niektóre złącza wzmacniane są drewnianymi dyblami. W zależności od ustawienia łączonych elementów względem siebie można wyróżnić:
- złącza wzdłużne - łączące elementy na ich długości, przedłużające je (stosowane do łączenia elementów poziomych: podwalin, płatwi, oczepów, murłat itp. oraz niekiedy pionowych - słupków).
- złącza poprzeczne - łączące elementy pod kątem
- łączące elementy na ich szerokości - stosowane do połączeń elementów węższych na ich dłuższym boku, występują przy deskowaniach ścian, układaniu podłóg itp.
Podstawowym elementem więźby są wiązary dachowe, wśród których najczęściej spotyka się:
- wiązary krokwiowe - najprostszy wiązar o rozpiętości do 6,0 m. Składa się z dwóch krokwi opartych na belce wiązarowej ( jak na rys.) lub ścianach budynku (na murłatach lub belkach oczepowych). Krokwie przenoszą siły (naprężenia) ściskające i zginające.
wiązary jętkowe - wiązar drewniany o rozpiętościach do 9,0 m. Składa się z krokwi, które przenoszą naprężenia zginające i ściskające oraz poziomej poprzeczki - jętki, która przenosi naprężenia ściskające. Może być oparty na belkach wiązarowych (jak na rys.) lub ścianie za pośrednicwem murłaty lub belki oczepowej.
Szczegół połączenia jętki (2) z krokwią (3) - pokazano jak w rozwiązaniu tradycyjnym - na jaskółczy ogon:
- wiązary płatwiowo-kleszczowe: najczęściej spotykane wiązary, stosowane przy większych rozpiętościach; w zależności od rozstawu podpór stosuje się konstrukcje jedno-, dwu- i trój- i więcej stolcowe. Na załączonym szkicu pokazano wiązar dwustolcowy. Rozstaw podpór dla rozwiązań jednostolcowych - do 8,0 m; dwustolcowych - 9,0 - 10,0 m; trójstolcowych - do 16,0 m. Krokwie przenoszą obciążenia z pokrycia dachowego; płatwie - to elementy poziome ułożone wzdłuż więźby dachowej; służą jako podpory dla krokwi. Miecze usztywniają więźbę w kierunku podłużnym i jednocześnie zmniejszają rozpiętość płatwi. Słupki (stolce) przekazują obciążenia z płatwi pośrednich bezpośrednio na strop poddasza. Kleszcze stanowią element usztywniający więźbę w kierunku poprzecznym. Słupy wraz z płatwiami i mieczami stanowią układ zwany ramami stolcowymi. Szczegół połączenia węzła: krokiew, płatew, słupek, miecze i kleszcze, w rozwiązaniu tradycyjnym zazwyczaj stosuje się złącza: oparcie krokwi na płatwi - na wrąb; połączenie z kleszczami - na jaskółczy ogon; oparcie płatwi na słupku - na czop i gniazdo; kleszcze obejmują słupek opierając się na wrębach; połączenie mieczy z słupkiem i płatwią - na czop i gniazdo. Cały węzeł usztywniony śrubą stężającą.
Wiązary tego typu można stosować w dachach stromych lub o małym nachyleniu połaci dachowych.
Elementy wiązara:
1. belka wiązarowa (w niektórych konstrukcjach belka stropowa)
2. krokiew
3. kleszcze
4. miecze
5. słupek (stolec)
6. płatew pośrednia
7. śruba stężająca
- wiązary wieszarowe: wiązar dachowy, rozwiązanie jedno- lub dwuwieszakowe. W rozwiązaniach tego typu wieszak (element rozciągany) dźwiga kilka par krokwi za pośrednictwem płatwi. Rozwiązania jednowieszakowe (jak na rys.) stosuje się do rozpiętości 8,0 m; przy większych rozpiętościach konieczne jest ze względów statycznych zastosowanie dodatkowych krzyżulcy.
Elementy wiązara:
1. ściąg
2. zastrzał
3. wieszak
4. płatew kalenicowa
5. płatew stopowa
6. krokiew
7. miecz
Dach składa się z kilku wiązarów na których spoczywa pokrycie dachu oparte za pośrednictwem łat (wąskich desek lub szerokich listew), elewentualnie dodatkowo kontrłat lub deskowania.
źródło: wikipedia
