Rynek nieruchomości biurowych komentarz podsumowujący I półrocze 2009 roku
W związku z sytuacją ekonomiczną na świecie wiele firm ograniczyło plany dotyczące rozwoju. Skutkiem tego jest spadek popytu na powierzchnie biurowe – w stolicy zmniejszył się o około 60% w porównaniu do roku poprzedniego. Według analiz Warsaw Research Forum w pierwszym kwartale 2009 roku wielkość przeciętnej umowy najmu uległa obniżeniu do około 500 mkw., podczas gdy w roku 2008 wynosiła dwukrotnie więcej. Ponadto wstrzymano znaczną część realizacji nowych inwestycji biurowych.
W pierwszym półroczu 2009 roku spadły efektywne stawki czynszów powierzchni biurowych, szczególnie tych w trakcie budowy, natomiast w przypadku biurowców już istniejących obniżki stosowane były na mniejszą skalę. Sytuacja taka spowodowana jest faktem, że właścicielom nieruchomości komercyjnych zależy na szybkim wynajęciu powierzchni jeszcze na etapie budowy biurowca, stąd pojawiają się niższe czynsze czy większe zachęty dla najemców.
Zwłaszcza teraz, kiedy rynek zmienił się na korzyść klienta to wynajmujący może pójść na dodatkowe ustępstwa. Jeżeli właścicielowi zależy na kliencie z pewnością podejmie się negocjacji. W okresie ostatnich trzech miesięcy zaobserwować można spadek stawek ofertowych o około 10% do 30%.
Najdroższe są nadal biurowce klasy A zlokalizowane w samym sercu miasta – tutaj transakcyjna stawka mkw. dochodzi nawet do 25 euro (w przypadku małych powierzchni). Jednakże coraz częściej najemcy poszukują już nie tylko tradycyjnych budynków biurowych, ale właśnie tak zwane parki biznesowe stanowią bardzo atrakcyjną alternatywę dla firm czy też instytucji poszukujących nowej siedziby, np. Poleczki Business Park. Dlatego też wiele firm, aby obniżyć koszty decyduje się na przeniesienie siedziby na obrzeża Warszawy lub poza stolicę, gdzie stawki najmu za mkw. powierzchni biurowej wynoszą około 12-14 euro. Ponadto ze względu na pogarszającą się sytuację na rynku mieszkaniowym wiele projektów pierwotnie planowanych jako mieszkalne jest przekształcanych na funkcje biurowe, których cena jest atrakcyjniejsza i ze względu na pewne mankamenty czynsz za tego typu powierzchnię jest niższy.
Komentarz:
Andrzej Brochocki
Wspólnik zarządzający Kancelarii Brochocki Nieruchomości
Artykuł dodał: Kamil Bielicki