Raport PlasticsEurope o sytuacji w branży Tworzywa sztuczne w ochronie klimatu
Obniżają zużycie paliwa w autach i samolotach, ograniczają straty energetyczne związane z ogrzewaniem naszych mieszkań, a także…zwiększają wydajność turbin wiatrowych i kolektorów słonecznych. Tworzywa sztuczne to wbrew pozorom materiał niezwykle przyjazny środowisku. Ponadto wyniki raportu PlasticsEurope za rok 2007 potwierdzają, że dzięki prawnym regulacjom, ale także wysiłkom przedsiębiorców i osób prywatnych, stale rośnie wskaźnik recyklingu tego typu odpadów.
W dniach 1 -12 grudnia 2008 w Poznaniu podczas COP 14 (XIV Konferencja Stron Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu) eksperci z całego świata dyskutować będą na temat metod ochrony naszego klimatu. W tym samym czasie międzynarodowe stowarzyszenie PlasticsEurope publikuje obszerny raport na temat branży tworzyw sztucznych, który potwierdza, jak ważną i pozytywną rolę odgrywają one w ochronie naszego klimatu.
Mniej emisji CO2 dzięki tworzywom sztucznym
Użycie tworzyw sztucznych w celu podniesienia komfortu i bezpieczeństwa jazdy w samochodach nie dziwi nikogo. Mało kto jednak wie, że aż 40% z tych tworzyw wykorzystuje się w celu zmniejszenia masy samochodu, dzięki czemu można znacznie obniżyć zużycie paliwa oraz emisję CO2. Mniejsza masa nowoczesnego samochodu, uzyskana dzięki zastosowaniu elementów z tworzyw sztucznych, przekłada się na oszczędność ponad 500 l paliwa w okresie użytkowania samochodu.
Podobnie jest w lotnictwie. W nowoczesnym samolocie Airbus 380 zaawansowane technologicznie kompozyty z tworzyw sztucznych zmniejszają masę samolotu, a tym samym zużycie paliwa.
Ponieważ ok. 40% zużycia energii pierwotnej na całym świecie przypada na budynki, optymalna izolacja stała się jednym z najważniejszych zadań, które umożliwią realizację celów konwencji z Kioto. Ogromną rolę odgrywają zatem materiały izolacyjne wykonane z tworzyw sztucznych, które mogą zarówno utrzymywać ciepło w budynkach, jak i nie dopuszczać to nagrzewania się budynków. Nowoczesne tworzywa sztuczne umożliwiają także projektantom i konstruktorom optymalne wykorzystanie alternatywnych źródeł energii. Przykładem tego mogą być wirniki turbin wiatrowych lub panele fotowoltaiczne w kolektorach słonecznych, które dzięki plastikowym elementom mogą pracować dłużej i bardziej wydajnie.
Szacuje się, że gdyby nie było opakowań z tworzyw sztucznych, masa opakowania z zastosowanego materiału alternatywnego byłaby czterokrotnie większa, emisja gazów cieplarnianych podwoiłaby się, a ogólne zużycie energii wzrosłoby aż o 150%.
Produkcja i gospodarowanie tworzywami sztucznymi w Europie
W obliczu powyższych danych nie dziwi fakt, że tworzywa sztuczne nieprzerwanie zyskują na znaczeniu. Europa (rozumiana w raporcie, jako 27 krajów UE + Norwegia i Szwajcaria) pozostaje ich głównym producentem. Obecnie wytwarza się tu ok. 25% z 260 milionów ton tworzyw sztucznych produkowanych na całym świecie. Całkowity obrót europejskiej branży tworzyw w 2007 r. przekroczył 300 miliardów euro, a liczba zatrudnionych osiągnęła ponad 1,6 miliona.
Popyt na tworzywa sztuczne w Europie osiągnął w 2007 r. wielkość 52,5 mln w porównaniu do 51,0 mln ton w roku 2006. Tempo wzrostu wyniosło 3% w porównaniu do roku poprzedniego, przewyższając średni wskaźnik wzrostu PKB. Ogólnoświatowa produkcja tych materiałów wzrosła w tym okresie z 245 mln ton do 260 mln ton.
Największy wzrost zapotrzebowania na tworzywa sztuczne obserwuje się w nowych państwach członkowskich UE – w tym w Polsce. Średnie wartości zużycia tworzyw sztucznych per capita w tych krajach wyniosły bowiem od 50 do 55 kg. Polska zdecydowanie wyróżnia się na ich tle pod względem ilościowego zapotrzebowania na tworzywa. Szacuje się, że w 2007 zużycie tworzyw sztucznych w przeliczeniu na jednego mieszkańca w naszym kraju wynosiło ok. 61 kg.
Branża opakowań pozostaje największym odbiorcą tego typu materiałów (37%), drugie w kolejności jest budownictwo (21%), natomiast branże motoryzacyjna i elektryczno-elektroniczna wykorzystują odpowiednio 8 i 6%. Inne gałęzie, w tym m.in. medycyna, wypoczynek i sport oraz pozostałe zastosowania stanowią 28% w całkowitym zużyciu tworzyw.
Redukuj, wykorzystuj ponownie, poddawaj recyklingowi, odzyskuj, utylizuj
Według nowej, zmienionej Dyrektywy Opakowaniowej najlepszym podejściem do gospodarki odpadami z punktu widzenia oszczędności surowców jest niewytwarzanie odpadów lub ograniczanie ich ilości do minimum. Ostatnie badania szwajcarskiej firmy Prognos wykazały, że możliwe byłoby zaoszczędzenie do 27% emisji gazów cieplarnianych, przewidzianych w konwencji z Kioto, gdyby wszystkie odpady trafiające obecnie na wysypiska były przeznaczane do recyklingu i odzyskiwania energii, przy zachowaniu zasady elastycznego traktowania hierarchii odpadów.
Według Raportu PlasticsEurope w 2007 połowa poużytkowych odpadów konsumenckich z tworzyw sztucznych była odzyskiwana albo w procesach recyklingu materiałowego albo w postaci energii. W krajach, takich jak Szwajcaria, Dania, Niemcy, Szwecja, Austria, Holandia, Belgia, do których dołączyła także po raz pierwszy Norwegia, wskaźniki te są jeszcze wyższe. Odzyskuje się tam ponad 80% odpadów z tworzyw sztucznych. Niestety w dalszym ciągu połowa krajów członkowskich UE odzyskuje mniej niż 30% zużytych tworzyw sztucznych. Fakt ten odzwierciedla z jednej strony wolne tempo podejmowania decyzji o charakterze politycznym, a z drugiej - długi czas wprowadzania rozwiązań dotyczących odzysku energii. A szkoda, bo udowodniono, że wysokie wskaźniki odzysku energetycznego pomagają chronić środowisko.
Wyrobów z tworzyw sztucznych więcej, ale odpadów na wysypiskach mniej
Rosnące ceny tworzyw sztucznych, coraz lepsze metody zbierania i sortowania odpadów, udoskonalone procedury i duży popyt na produkty recyklingu przyczyniły się do intensyfikacji recyklingu materiałowego jako metody odzysku tworzyw sztucznych. Wzrost w tej dziedzinie w roku 2007 był większy niż średni wskaźnik z ostatnich 10 lat. Wiąże się to z rosnącym popytem na produkty tradycyjnie produkowane z tworzyw sztucznych, takie jak butelki czy folie, ale także np. ramy okienne. W wielu krajach wprowadzono systemy recyklingu butelek w obiegu zamkniętym.
Optymizmem napawa fakt, że choć zużycie tworzyw sztucznych wzrasta, ilość odpadów, jakie trafia na składowiska pozostaje na tym samym poziomie. W porównaniu do roku 2006 udział recyklingu materiałowego w odzysku tworzyw sztucznych zwiększył się o 11%, a odzysku energetycznego o 3%.
|
Warto pamiętać!
Wszystkie tworzywa sztuczne po wykorzystaniu można poddać procesom odzysku i wyprodukować z nich nowy produkt lub odzyskać energię. Z 35 zużytych butelek PET można wyprodukować jedną bluzę polarową, a z 450 plastikowych pudełek po proszku do prania – trzyosobową parkową ławkę. Tymczasem energia odzyskana z przetworzenia jednej torby plastikowej pozwala np. przez 10 minut oświetlać pokój 60-watową żarówką. Dzięki tej energii można również podgrzewać wodę czy ogrzewać mieszkanie.
|
Więcej danych w załączonym Raporcie PlasticsEurope 2007 i na stronach internetowych: www.plasticseurope.org, www.plasticseurope.pl
Artykuł dodał: Kamil Bielicki
